Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Janowie informuje, że - na mocy ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin - z dniem 1 sierpnia 2017 roku wejdzie w życie szereg istotnych zmian dotyczących Programu „Rodzina 500 plus”. Poniżej przedstawione są najistotniejsze ze zmian:

1. Konieczność ustalenia alimentów na dziecko od drugiego z rodziców w przypadku ubiegania się o świadczenie wychowawcze przez osobę samotnie wychowującą dziecko.

Zgodnie z dodanym ust. 2 do art. 8 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, świadczenie wychowawcze na dane dziecko nie przysługuje, jeżeli osobie samotnie wychowującej dziecko (pojęcie to zdefiniowane jest w art. 2 pkt 13 ww. ustawy) nie zostało ustalone, na rzecz tego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

a) drugi z rodziców dziecka nie żyje;

b) ojciec dziecka jest nieznany;

c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone;

d) sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka
i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;

e) dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, w przypadku gdy osoba samotnie wychowująca dziecko, której prawo do świadczenia wychowawczego w stosunku do danego dziecka uzależnione jest od ustalenia na rzecz tego dziecka od jego rodzica świadczenia alimentacyjnego na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, złoży wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego i nie dołączy do wniosku tytułu wykonawczego, podmiot realizujący świadczenie wychowawcze przyjmuje wniosek i, w zakresie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego w stosunku do tego dziecka, wyznacza termin 3 miesięcy na jego dostarczenie. W przypadku dostarczenia tytułu wykonawczego lub innych dokumentów poświadczających okoliczności, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1–5 ww. ustawy, w wyznaczonym terminie, świadczenie wychowawcze przysługuje od miesiąca złożenia wniosku, jeżeli spełnione są pozostałe warunki uprawniające do świadczenia. Niezastosowanie się do wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.

W przypadku, gdy osoba samotnie wychowująca dziecko nie dostarczy, w ww. terminie, tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, potwierdzającego ustalenie na rzecz dziecka od jego rodzica świadczenia alimentacyjnego, ponieważ sąd wydał postanowienie w przedmiocie odmowy udzielenia zabezpieczenia w sprawie o alimenty, bieg terminu, o którym mowa w art. 19 ust. 4 ww. ustawy, ulega zawieszeniu do dnia dostarczenia tytułu wykonawczego lub innych dokumentów poświadczających okoliczności, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1–5 ustawy.

W ww. sytuacji, świadczenie wychowawcze przysługuje:

a) od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej niż od miesiąca, od którego rodzic został zobowiązany do zapłaty alimentów, jeżeli spełnione są pozostałe warunki uprawniające do świadczenia – w przypadku dostarczenia tytułu wykonawczego,

b) od miesiąca złożenia wniosku, jeżeli spełnione są pozostałe warunki uprawniające
do świadczenia – w przypadku dostarczenia dokumentów poświadczających okoliczności, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1–5.

Analogiczne regulacje dotyczyć będą ustalania prawa do zasiłku rodzinnego i jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Powyższe regulacje należy stosować do okresu świadczeniowego / okresu zasiłkowego 2017/2018, tj. od 1 października lub odpowiednio 1 listopada 2017 roku.

2. Nowe regulacje dotyczące stosowania przepisów o  utracie i uzyskaniu dochodu

Nowe regulacje wyłączają stosowanie przepisów dotyczących utraty i uzyskania dochodu w sytuacji, gdy wnioskodawca lub członek jego rodziny utraci dochód z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub pozarolniczej działalności gospodarczej i w okresie 3 miesięcy od daty utraty dochodu uzyska dochód u tego samego pracodawcy, zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpocznie pozarolniczą działalność gospodarczą.

Opisane wyżej regulacje są zawarte w następujących przepisach ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci:

Art. 7 ust. 3a: „Przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wyrejestrowania lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy licząc od dnia utraty dochodu uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło  lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą.”

Przepis dotyczy wyłączenia stosowania utraty i uzyskania dochodu w niektórych przypadkach.

Art. 18 ust. 5a: „W przypadku przyznania świadczenia wychowawczego po uwzględnieniu utraty dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, po upływie 3 miesięcy licząc od dnia utraty dochodu, ustalone prawo do świadczenia wychowawczego weryfikuje się z uwzględnieniem art. 7 ust. 3a. Przepisy art. 20 ust. 1 stosuje się.”

Art. 25 ust. 2 pkt 1a: „Za nienależnie pobrane świadczenie wychowawcze uważa się świadczenie wychowawcze wypłacone w związku z zastosowaniem przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu - po ustaleniu, że wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 7 ust. 3a:”

Przepis dotyczy uzupełnienia katalogu nienależnie pobranych świadczeń o sytuacje związane z zastosowaniem przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu.

Analogiczne regulacje dotyczyć będą ustalania prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od dochodów oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Jednocześnie opisane regulacje nie mają zastosowania do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Powyższe regulacje należy stosować do okresu świadczeniowego / okresu zasiłkowego 2017/2018, tj. od 1 października lub odpowiednio 1 listopada 2017 roku.

3. Nowe zasady ustalania dochodu z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Od 1 sierpnia 2017 r. ulega zmianie definicja dochodu zawarta w art. 3 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, do której odsyła definicja dochodu zawarta w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - zgodnie z jej nowym brzmieniem, dochodem jest m.in. dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – dochód z tego tytułu nie będzie już w ustalany w oparciu o oświadczenie członka rodziny, lecz w oparciu o odpowiednie dane z zaświadczenia z urzędu skarbowego dołączanego do wniosku przez osobę ubiegającą się, które to dane będą podstawą do ustalenia dochodu z tego tytułu zgodnie z odpowiednim dochodem wskazanym w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw rodziny w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” – pierwsze obwieszczenie zostanie wydane w terminie do 1 sierpnia 2017 r.

Ustalając dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia, przez ministra właściwego do spraw rodziny w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do dnia 1 sierpnia każdego roku.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 13 ust. 4 pkt 2 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci do wniosku dołącza się odpowiednio zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, dotyczące członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające informacje odpowiednio o:

a) formie opłacanego podatku,

b) wysokości przychodu,

c) stawce podatku,

d) wysokości opłaconego podatku

- w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego.

Ustalenie, czy członek rodziny w roku „bazowym” osiągał dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (karta podatkowa lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) i tym samym, czy dotyczy go ww. procedura ustalania dochodu, dokonywane będzie w oparciu o deklarację wnioskodawcy zawartą we wniosku o dane świadczenie (w przypadku wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego – w pkt 7.2 przykładowego wzoru wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego zamieszczonego na stronie internetowej MRPiPS).

Analogiczne regulacje dotyczyć będą ustalania prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od dochodów oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Jednocześnie opisane regulacje nie mają zastosowania do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Powyższe regulacje należy stosować do okresu świadczeniowego / okresu zasiłkowego 2017/2018, tj. od 1 października lub odpowiednio 1 listopada 2017 roku.

4. Składanie oświadczeń wyłącznie przez wnioskodawcę.

Od 1 sierpnia 2017 r., odpowiednie oświadczenia dotyczące dochodów nieopodatkowanych oraz wielkości gospodarstwa rolnego za poszczególnych członków swojej rodziny, składa, czyli wypełnia i podpisuje, osoba wnioskująca o świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko, świadczenia rodzinne oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego, a nie, jak dotychczas, członek rodziny, którego dotyczą dane zawarte w danym oświadczeniu.

Dotyczy to także, składanych od dnia 1 sierpnia 2017 r. jeszcze na obecny okres zasiłkowy/świadczeniowy, w oparciu o dotychczasowy stan prawny obowiązujący do 31 lipca 2017 r., oświadczeń o deklarowanych dochodach osiąganych przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

5. Rozszerzenie katalogu dochodów.

Katalog dochodów zawarty w art. 3 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych został poszerzony o stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków Unii Europejskiej.

Zmiana ta wchodzi w życie 1 sierpnia 2017 roku i obowiązywać będzie także na obecny okres świadczeniowy / zasiłkowy 2016/2017.

6. Zmiana w katalogu dochodów utraconych i uzyskanych.

Katalog dochodów utraconych i uzyskanych ostał zmieniony w ten sposób, że dotychczasowe brzmienie art. 2 ust. 19 lit. b i ust. 20 lit. b „utratą / uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych zastąpiono „utratą / uzyskaniem zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych.

7. Doprecyzowanie przepisów o opiece naprzemiennej.

Opieką naprzemienną w nowym brzmieniu jest sytuacja, w której opiekę nad dzieckiem sprawują oboje rodzice lub opiekunowie w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Rolą Organów właściwych będzie dokonanie oceny czy okresy sprawowania opieki wypełniają dyspozycję ustawową, czyli są ze sobą porównywalne w liczbie dni i powtarzające się w regularnych odstępach czasu (dni, tygodni, miesięcy).

W związku z powyższym zmodyfikowano definicję rodziny, zawartą w art. 2 ust. 16 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zgodnie z którą dziecko będące pod opieką naprzemienną obojga rodziców / opiekunów zalicza się do składu rodziny obojga rodziców / opiekunów.

Wysokość świadczenia wychowawczego wypłacanego obojgu  rodzicom / opiekunom będzie w tej sytuacji stanowiła połowę świadczenia wychowawczego.

8. Zmiana terminu uchylenia świadczenia

Zmieniono termin, w którym dokonuje się uchylenia świadczenia wychowawczego w sytuacji, w której strona uzyskała dochód, w ten sposób, że termin liczy się od momentu uzyskania dochodu a nie jego osiągnięcia.

9. Zmiana okresów przyjmowania i rozpatrywania wniosków oraz wypłacania świadczeń

W bieżącym roku okres składania wniosków rozpoczyna się od dnia 1 sierpnia.

Jednocześnie zmieniono okresy rozpatrywania wniosków składanych w kolejnych miesiącach nowego okresu świadczeniowego 2017/2018, tj:

- złożone do 31 sierpnia rozpatrywane do 31 października,

- złożone od 1 do 30 września rozpatrywane do 30 listopada,

- złożone od 1 do 31 października rozpatrywane do 31 grudnia,

- złożone od 1 do 30 listopada rozpatrywane do 31 stycznia 2018 roku,

- złożone od 1 do 31 grudnia rozpatrywane do 28 lutego 2018 roku.

10. Osobiste stawiennictwo

W przypadku powzięcia wątpliwości dotyczących spełniania warunków do otrzymania świadczenia, organ właściwy ma prawo wezwać osobę otrzymującą świadczenie wychowawcze do osobistego, tj. nie przez pełnomocnika lub za upoważnieniem, udzielenia wyjaśnień i informacji.