Plan daltoński polega na metodzie indywidualnej pracy uczniów. Twórczynią tego systemu jest amerykańska nauczycielka Helena Parkhurst (1887-1973) która przedstawiła swą koncepcję w książce pt. „Wykształcenie wg planu daltońskiego”. Myśl organizowania pracy indywidualnie zrodziła się u Parkhurst ok. 1905 roku, kiedy zaczynając swą karierę nauczycielską zmuszona była pracować z kilkoma klasami jednocześnie. Wtedy to właśnie wpadła na pomysł indywidualnej nauki każdego z uczniów. Poprosiła starszych uczniów, aby pomogli młodszym oraz przy ich pomocy przerobiła magazyn szkolny w klasę, w której każdy kąt przeznaczyła na inny przedmiot. Parkhurst chciała, aby nauczanie masowe w klasie zastąpić samodzielnym uczeniem się dzieci w szkole, pozwolić dzieciom uczyć się we własnym tempie, pobudzić do współpracy, zastosować indywidualne sprawdzanie wyników pracy u każdego ucznia przez nauczyciela.

Plan daltoński zyskał popularność, dlatego, że umożliwiał dostosowanie tempa nauki do rzeczywistych możliwości ucznia, wdrażał dziecko do polegania na sobie, budził inicjatywę i samodzielność zarówno w działaniu jak i myśleniu, wyrabiał poczucie odpowiedzialności za wykonanie podjętego zadania, zmuszał do poszukiwania najlepszych i najprostszych metod pracy.

Helen Parkhurst oparła swój plan edukacyjny na trzech głównych zasadach:

1. Nauka wolności
2. Nauka samodzielności
3. Nauka współpracy

Obecnie zamiast wolności preferuje się używanie odpowiedzialności, ponieważ to opisuje lepiej pedagogiczny cel.

Powszechnie wiadomo, że wszystko, do czego dochodzimy sami jest łatwiejsze w zapamiętaniu niż większość lekcji prowadzonych przez nauczyciela. Nadmierne tłumaczenie powoduje utratę inicjatywy u dziecka. By umożliwić organizację Daltona przejrzystą, wizualizujemy proces. Poczucie odpowiedzialności będzie stymulowane wtedy, gdy dzieci będą mogły planować i ukończyć ich pracę z pewną administracją. Dodatkową pomocą jest sygnalizator świetlny.

Czerwone światło oznacza pracę w ciszy lub zajęcia z całą grupą.

Żółte światło to czas na przygotowanie się do zajęć, sprzątanie sali, przygotowanie się do posiłków.

Zielone światło to czas na zabawę.

Wizualizujemy dni tygodnia.

Codziennie dzieci zaznaczają na tablicy odpowiedni kwiatuszek symbolizujący dzień tygodnia.

Wizualizujemy program dnia.

Po przyjściu do przedszkola dzieci zaznaczają swoją obecność poprzez przyklejenie znaczka.

 Wspólnie z nauczycielem dzieci planują, co będą robiły danego dnia. Czynności te zaznaczają poprzez przyklejenie odpowiednich ilustracji.

Wizualizujemy „obowiązki przedszkolne”.

Następnym krokiem w rozwijaniu umiejętności dzieci będzie wykonanie zadania w parach. Dzieci mogą bawić się z przyjacielem / przyjaciółką, ale muszą nauczyć się również bawić z innymi bez wykluczania kogokolwiek.